چرا یادگیری دیجیتال مارکتینگ به روش علمی کاربردی، موثرتر از سایر روش‌ها است؟
«ما با انجام دادن، یاد می‌گیریم؛ چون با یاد گرفتن، انجام می‌دهیم» Saji Ijiyemi
در بازار پرسروصدای آموزش دیجیتال مارکتینگ چه خبر است؟
هر روزی که در بازار دیجیتال مارکتینگ می‌گذرد، یک نفر خود را پدر دیجیتال مارکتینگ می‌نامد و دیگری، با اندک تجربه‌ای و فقط به پشتوانه ارائه خوب، خود را استاد شبکه‌های اجتماعی یا سئو یا عناوین دیگر می‌داند. دوره‌های متعدد و مختلف آموزشی هم بدون ارائه سرفصل‌های دقیق یا مدرک معتبر، هر روز سر برمی‌آورند و تبلیغ می‌شوند.
از سوی دیگر، علاقه‌مندان به دیجیتال مارکتینگ، مدیران و صاحبان کسب و کار و حتی دیجیتال مارکترهایی که به دنبال توسعه فردی و حرفه‌ای در دیجیتال مارکتینگ هستند از وضع آشفته آموزش دیجیتال مارکتینگ و نامشخص بودن سرفصل‌های اصولی آن رنج می‌برند.
بسیاری از موسسه‌ها و سازمان‌های برگزارکننده دوره‌های دیجیتال مارکتینگ هم وضع خوبی ندارند، استادان ناآشنا، هزینه‌های نامعقول و ساعات برگزاری کم، عملی و کاربردی نبودن دوره‌ها و کلاس‌ها و … از نقاط ضعف جدی این بخش از زیست‌بوم بازاریابی دیجیتالی کشور هستند.
ناگفته نماند که در این بین، افراد دلسوز و موسساتی هم هستند که آموزش‌های اصولی و کاربردی می‌دهند؛ اما آن‌ها هم بر اساس تجربه و آنچه یادگرفته‌اند این‌کار را می‌کنند؛ نه الزاما براساس پایه استاندارد و روش‌های اصولی آموزشی.
گرچه دیجیتال مارکتینگ ماهیتی انعطاف‌پذیر و به‌روز دارد؛ اما این نباید سبب شود که هر کسی در بازار آموزش، ساز خود را بزند. طراحی اصولی دوره‌ها و سرفصل‌های آموزش شغلی، شیوه‌های مختلفی دارد که در آن‌ها از موارد زیر استفاده می‌شود:
● نقشه دانش
● تحلیل شغل
● شناسنامه شغلی
● آینده‌پژوهی حرفه‌ای
در این نوشته، با طراحی دوره‌های آموزش علمی-کاربردی دیجیتال مارکتینگ بر اساس شناسنامه‌های شغلی آشنا می‌شویم.
نگاه پودمانی یا عملیاتی به آموزش دیجیتال مارکتینگ
روش، یا دقیق‌تر بگوییم نظام آموزش پودمانی که بعد از جنگ جهانی اول و در پی نیاز به شغل و مهارت آموزی فوری در غرب پدید آمد، رویکردی علمی-کاربردی به طراحی برنامه‌های آموزشی دارد. این نگاه در کشور ما هم پس از جنگ ۸ ساله عراق با فراز و نشیب‌هایی، با ایجاد دانشگاه‌های علمی کاربردی، قوت گرفت.
در آموزش پودمانی یا ماژولار (مدولار)، مهارت‌های شغلی در قالب پودمان‌های مستقل به فراگیران آموزش داده می‌شود. هر یک از پودمانها، مهارت خاص و مستقلی را در برمی‌گیرد و درعین‌حال، در کنار سایر پودمانها منجر به ایجاد مهارت جدید می‌شود.
فواید آموزش پودمانی برای مدیران و صاحبان کسب و کار
برای مدیران سازمان‌ها و صاحبان صنایع که همواره در جستجوی روش‌های سرعت‌بخشیدن به آماده‌سازی نیروی انسانی خود و درنهایت، تسریع در تولید محصولات و خدمات هستند، آموزش پودمانی نیروها و استعدادها خیلی راهگشا و راهبردی است.
این مزایا شامل موارد زیر است:
● نداشتن شرایط ویژه برای انتخاب ورودی‌ها که سبب می‌شود افراد با سطوح و سنین متفاوت بتوانند وارد دوره‌ها شوند؛
● کوتاه‌مدت بودن دوره‌های آموزش مهارتی؛
● پرهیز از زیادآموزی و در نتیجه، ثمربخش بودن آموزش‌ها؛
● برنامه‌ریزی آموزشی براساس نیازهای شغلی
طراحی و تدوین پودمان آموزشی و ارتباط مستقیم آن با شناسنامه شغلی
طراحی و تدوین پودمان‌های آموزشی مبتنی بر دو بخش اساسی و مرتبط با همدیگر است.
بخش اول، تجزیه و تحلیل نیازهای آموزشی است که خود دربرگیرنده مراحل زیر است:
1. شناسایی شغل
2. شناسایی وظایف اصلی شغل
3. شناسایی وظایف فرعی شغل
4. شناسایی توانایی‌ها و مهارت‌های مورد نیاز شغل
به عبارت دیگر، پس از طی این چهار مرحله، مولفه‌های شغل، وظایف اصلی و فرعی و مهارت‌های مورد نیاز شغل (صلاحیت‌ها و شایستگی‌ها) شناسایی می‌شوند.
بخش دوم طراحی و تدوین پودمان‌های آموزشی، تهیه برنامه درسی است که نیازهای آموزشی شناسایی‌شده در بخش قبل را به برنامه‌های درسی و آموزش تبدیل می‌کند.
همان‌طور که متوجه شدید، طراحی آموزش پودمانی شغلی، خروجی و ثمره بررسی دقیق شناسنامه‌های شغلی و شرح شغل هستند.
چاره مشکل نامشخص بودن برنامه‌های آموزش دیجیتال مارکتینگ چیست؟
ما در دیجی تلنت برای حل این مشکل و جلوگیری از گمراه شدن استعدادها در بیراهه‌های آموزشی و همچنین پیشگیری از ضرر و زیان سازمان‌ها در اتلاف هزینه آموزش کارکنان، اقدام به طراحی شناسنامه‌های شغلی دیجیتال مارکتینگ کردیم.
شناسنامه‌های مشاغل دیجیتال مارکتینگ شامل شرح وظایف، صلاحیت‌ها و شایستگی‌های لازم و هوشمندی سیستمی (آگاهی از وظایف و هماهنگی با سایر بخش‌های دیجیتال مارکتینگ) مرتبط برای هر شغل دیجیتال مارکتینگی هستند.
این شناسنامه‌ها به تایید متخصصان هر شاخه از دیجیتال مارکتینگ رسیده‌اند و اعتبار لازم را علاوه بر نظرات این خبرگان، از سایت‌های مرجع دیجیتال مارکتینگ و منابع انسانی خارجی مثل indeed, glassdoor،hubspot و… کسب کرده‌اند.
آموزش دیجیتال مارکتینگ به روش بهینه پودمانی
در حوزه‌هایی مثل دیجیتال مارکتینگ، که هنوز طرح درس‌ها و آموزش‌های آکادمیک و دانشگاهی زیادی برای‌شان وجود ندارد، تدوین پودمان‌های آموزشی و نقشه‌های آموزشی خیلی راهگشاست.
موسسات و مراجع آموزش دیجیتال مارکتینگ، برای طراحی یک دوره عملی و مناسب بازار کار، بهتر است پودمان‌های آموزش دیجیتال مارکتینگ را این‌طور طراحی کنند:
ابتدا، به بررسی دقیق شناسنامه‌های شغلی با تمرکز روی تعریف هر شغل، شرح وظایف، صلاحیت‌ها، شایستگی‌ها و هوشمندی سیستمی لازم برای هر جایگاه شغلی بپردازند و به مسیر آموزشی لازم برای دیجیتال مارکترها پی برند.
با نگاهی به دوره‌های آموزش دیجیتال مارکتینگ معتبر خارجی، رویکرد پودمانی به خوبی در آن‌ها قابل تشخیص است. برای مثال، در دوره مشهور آموزش دیجیتال گوگل (Google digital garage) ماژول‌های دوره آموزش مبانی دیجیتال مارکتینگ، موارد زیر هستند:
1. بازاریابی موبایلی
a. تبلیغات در موبایل
b. کمپین‌های موبایلی
c. تبلیغات ویدئویی
d. تبلیغات مبتنی بر جستجو در موبایل
e. تبلیغات نمایشی در موبایل
2. شروع بازاریابی محتوایی
a. شناخت مشتریان آنلاین
b. انتخاب قالب مناسب برای محتوا
c. نوشتن برای مخاطب آنلاین
d. کمک به دیده شدن محتوا
e. سنجش موفقیت بازاریابی محتوایی
3. بازاریابی ایمیلی
a. مبانی بازاریابی ایمیلی
b. روش‌های انتخابی در بازاریابی ایمیلی
c. ساخت ایمیل‌های ارزشمند بازاریابی
d. مدیریت کمپین‌های موفق بازاریابی ایمیلی
e. سنجش موفقیت در بازاریابی ایمیلی
4. تبلیغات در سایت‌های دیگر
a. تبلیغات نمایشی چیست؟
b. مقایسه تبلیغات مبتنی بر جستجو با تبلیغات نمایشی
c. نقاط قوت و ضعف تبلیغات نمایشی
5. شیرجه عمیق در تبلیغات نمایشی
a. زدن اهداف در تبلیغات نمایشی
b. فهم شبکه‌های تبلیغاتی
c. آشنایی با هدف‌گیری مجدد مخاطبین (ری‌تارگتینگ)
6. استفاده موثر از ویدیئو
a. ظهور ویدئوی آنلاین در بازاریابی
b. ویدئو چطور در استراتژی شما جای می‌گیرد؟
c. تولید ویدئو با بودجه شما
d. انتشار و ترویج ویدیئ
e. تبلیغات در سایت‌های انتشار ویدئو
f. سنجش عملکرد ویدئوها
7. شروع تحلیل و بررسی
a. آنالیز وب چیست؟
b. چه‌کار کنیم که آنالیز وب به دردمان بخورد؟
c. دنبال کردن اهداف مشخص در آنالیز وب‌سایت
8. رسیدن به موفقیت با تحلیل و بررسی
a. آنالیز وب و جستجوی ارگانیک
b. ابزارهای سنجش وضعیت بازاریابی موتورهای جستجو (SEM)
c. استفاده از داده‌ها برای بینش عمیق‌تر
9. تبدیل داده‌ها به بینش
a. استفاده از داده‌ها برای شناخت مخاطب
b. فهم چرخه داده‌ها
c. خلق بینش‌های عملیاتی از داده‌ها
d. مدیریت داده‌ها در صفحات گسترده اکسلی
e. ارائه اثربخش از داده‌ها
10. ایجاد فروشگاه آنلاین
a. استفاده از تجارت الکترونیک برای فروش
b. پرداخت آنلاین و مدیریت درخواست‌های خرید
11. فروش آنلاین بیشتر
a. خلق یک تجربه مطلوب از تجارت الکترونیکی
b. ترویج فروش محصولات و تبلیغات
c. هدف‌گیری مجدد مخاطبین برای کسب و کارهای الکترونیکی
12. گسترش بین‌المللی کسب و کار
a. مقدمه‌ای بر بازاریابی بین‌المللی و صادرات
b. اعتبارسنجی بازار جدید
c. شناخته شدن در بازارهای خارجی
d. تبلیغات فرامرزی
e. سیستم پشتیبانی‌ای که نیاز دارید
f. کمک به مشتریان خارجی برای خرید محصولات شما
g. رساندن محصول به دست مشتریان در سراسر جهان
شما هر کدام از این پودمان‌های آموزشی را می‌توانید به‌صورت مستقل یاد بگیرید و هیچ‌کدام، پیش‌نیاز دیگری نیستند. همچنین، گوگل مدرک رایگانی هم برا گذراندن این ماژول‌ها در نظر گرفته است.
مهارت‌هایی که گوگل برای این دوره پایه‌ای در نظر گرفته است عبارت‌اند از:
1. استراتژی کسب و کار
2. بازاریابی محتوایی
3. تبلیغات نمایشی
4. تجزیه و تحلیل و به دست آوردن بینش
5. تجارت آنلاین
6. بازاریابی ایمیلی
7. بازاریابی محلی (local)
8. بازاریابی موبایلی
9. بازاریابی موتور جستجو
10. بهینه‌سازی سایت در موتور جستجو
11. شبکه‌های اجتماعی
12. ویدئو
13. بهینه سازی وب‌سایت
همان‌طور که متوجه شدید، در دوره گوگل هم مواردی هست که با نیاز امروز بازار دیجیتال مارکتینگ ایران همخوانی زیادی ندارد؛ مثلا پرداختن به بازارهای خارجی که به دلیل تحریم‌ها و سایر شرایط اقتصادی و فرهنگی کشور، برای بیشتر کسب و کارهای ما قابل بهره‌برداری نیست.
از سوی دیگر و باز به دلایل شرایط فرهنگی و اجتماعی کشور ما، بعضی ابزارهای دیجیتال مارکتینگ در ایران رونق فراوانی دارند و روش‌های بازاریابی در آن‌ها نیز مخصوص کشور ماست؛ مثل تلگرام و اینستاگرام. طراحان دوره‌های آموزشی دیجیتال مارکتینگ باید به گنجاندن این موارد هم دقت کنند.
شما هم گواهی‌نامه صلاحیت شغلی دیجیتال مارکتینگ بگیرید
ما در دیجی تلنت، در حال برنامه‌ریزی برای طراحی پودمان‌های آموزشی و صدور گواهی‌نامه‌های صلاحیت حرفه‌ای هستیم. این گواهی‌نامه‌ها نیز با توجه به نقشه‌های آموزشی که از دل شناسنامه‌های شغل بیرون می‌آید و ضمن بررسی معتبرترین دوره‌های آموزشی خارجی تهیه می‌شوند.
علاوه‌براین، در حال رایزنی با دانشگاه علمی کاربردی هستیم تا در آینده، گواهی‌نامه‌های صلاحیت حرفه‌ای دیجیتال مارکتینگ را با همکاری دیجی‌تلنت صادر کنند. دراین‌صورت، هم دیجیتال مارکترها می‌توانند مسیر آموزشی مطمئن‌تری را طی کنند و آینده شغلی شفاف‌تری داشته باشند و هم مدیران و کارفرمایان قادر خواهند بود نیروها و استعدادهای زبده‌تری را پیدا یا استخدام کنند.
نظرها