تفاوت صلاحیت و شایستگی چیست؟
۱۳۹۹/۹/۵
در این نوشته به تعریف معانی صلاحیت و شایستگی پرداختیم و مثالی از آن را روی شناسنامه شغلی متخصص سئو بررسی کردیم. به بانک مشاغل اشاره کردیم و سرانجام، از تفاوت منتور و مربی گفتیم.
تفاوت صلاحیت و شایستگی شغلی چیست؟ به همراه مثال کاربردی
برای تصدی هر شغلی، نیاز به داشتن مهارت، دانش و تواناییهایی ویژه آن است. در حوزه منابع انسانی، اصطلاحات تخصصی برای اشاره به مهارتهای نرم و سخت شغلی وجود دارد، مانند صلاحیت و شایستگی.
صلاحیتها عبارتاند از مهارتهای سخت شغلی؛ اما شایستگیها، مهارتهای نرم و ویژگیهای شخصیتی شما هستند. در این نوشته، با تفاوت دقیق صلاحیت و شایستگی شغلی یا حرفهای در مشاغل دیجیتال مارکتینگ آشنا میشوید.
صلاحیت شغلی چیست؟
صلاحیت شغلی (competence) مجموع تواناییها و مهارتهای شغلی حداقلی برای انجام شرح وظایف یک شغل است. این مهارتهای فنی یا سخت شامل مواردی هستند که معمولا به آسانی قابل یادگیری هستند.
شایستگی شغلی چیست؟
شایستگی شغلی (competency)، مجموعهای از دانش، مهارت و ویژگیهای شخصیتی در فرد است که سبب میشود عملکردی فراتر از حد انتظار از خود نشان دهد. مثلا داشتن مهارت حل مسئله، تفکر سیستمی، ارتباطات، خلاقیت، خودمدیریتی و مانند اینها از شایستگیهای شغلی یک فرد به حساب میآیند.
فردی که این شایستگیها را کسب میکند، یک سروگردن بالاتر از افرادی قرار میگیرد که فقط صلاحیت حرفهای یا دانش و مهارت فنی دارند.
مدلهای شایستگی
در مشاغل دیجیتال مارکتینگ، دو دسته یا دو مدل شایستگی تعریف میشوند: یکی، مدل شایستگی مدیران دیجیتال مارکتینگ که مواردی مانند مهارت رهبری، مدیریت افراد، هشیاری راهبردی و … را دربرمیگیرد و دیگری، مدل شایستگی کارشناسان دیجیتال مارکتینگ. تواناییهای خودمدیریتی، حل مسئله، خلاقیت و نوآوری و … از مثالهای شایستگی کارشناسان دیجیتال مارکتینگ است.
مدل کوه یخ در شایستگی کارشناسان
بین متخصصان منابع انسانی مشهور است که در مدل شایستگی کارشناسان، ویژگیهای شخصیتی و مهارتی افراد را به کوه یخ تشبیه میکنند. با این توضیح که بخشی از شایستگیها مثل دانش و مهارتها بیرون از آب هستند و بهخوبی دیده میشوند و راحتتر هم قابل ارزیابی هستند؛ اما بخشی از آن مثل خصوصیات شخصیتی، انگیزهها و استعدادها کمتر مشهودند و برای کشف آنها باید زمان بیشتری گذاشت.
بهکارگیری صلاحیت و شایستگی در مشاغل دیجیتال مارکتینگ
ما در بانک مشاغل دیجیتال مارکتینگ، نقشه جامع مشاغل این حوزه را به همراه تعریف، شرح وظایف، صلاحیت و شایستگی و نیز هوشمندی سیستمی هر شغل، آوردهایم. شما با بررسی و کسب این مهارتها و دانشها میتوانید هم مسیر رشد خود را بهتر طی کنید و هم در فرایند استخدام یا انجام پروژه، وظایف خود را بدانید. کارفرمایان نیز میتوانند با ملاحظه صلاحیت و شایستگی هر دیجیتال مارکتر، سطح انتظارات خود از وی را تنظیم کنند.
برای شفافتر شدن تفاوت صلاحیت و شایستگی، موارد مندرج در شناسنامه شغلی یک متخصص سئو را بررسی میکنیم.
صلاحیتهای یک کارشناس یا متخصص سئو
آشنایی کامل با وبلاگها، شبکههای اجتماعی، اصول محتواگذاری و الگوریتمهای گوگل
تسلط بر گوگل وبمستر، گوگل آنالیتیکس و گوگل تگ منیجر
تسلط به الگوریتمها و نحوه کار موتورهای جستجو و توانایی پیشبینی تغییرات احتمالی الگوریتمها
بهروز بودن در مورد تغییرات سئو و و مطلع بودن از آنها
داشتن دانش سئو بهصورت عملی و نه فقط تئوری
داشتن تجربه در بازاریابی محتوایی، ارتقای محتوا و سئو
داشتن تجربه در کار با ابزارهای بهینهسازی سایت
داشتن توانایی درک و شناخت پلتفرمهای شبکههای اجتماعی و اینکه چطور از آنها برای توزیع محتوا، گرفتن لینکهای بیشتر و ایجاد کمپینهای موفق استفاده کرد
داشتن درک درست از روابط عمومی و اینکه چطور پیام درست را منتقل کنیم
درک اینکه مشتریها چطور و کجا سرچ میکنند و چرا چیزی را بهصورت آنلاین میخرند
داشتن درک درست و تجربه از HTML, CSS, Javascript and PHP و ایندکس شدن صفحات در گوگل به زبانهای مختلف
داشتن تسلط و مهارت در کار با نرمافزارهای آفیس
داشتن تجربه و دانش در زمینه میزبانی وب
استفاده از برنامهنویسی پایه و مهارتهای طراحی وب برای افزایش سئو
داشتن تسلط بر زبان فارسی (نگارش، ویرایش و ...)
آشنایی داشتن با زبان انگلیسی
داشتن تسلط بر دانش و مهارت بازاریابی
همانطور که مشاهده میکنید، صلاحیتهای متخصص سئوکار، مهارتهای فنی و دانش مرتبط با سئو و مسائل مرتبط با آن است. این حد، حداقل مهارتها و تواناییهایی است که یک متخصص سئو باید از آنها بهرهمند باشد تا بتواند وظایف شغلی خود را بهخوبی انجام دهد.
شایستگیهای متخصص سئو
مدل شایستگیای که برای کارشناسان دیجیتال مارکتینگ تدوین کردهایم، برای همه کارشناسان و متخصصان، یکسان و شامل این موارد است که نمودار آن نیز در ادامه میآید:
خلاقیت و نوآوری
حل مسئله
ارتباطات
خودمدیریتی
برنامهریزی
شایستگی ادراکی
میتوان گفت که شایستگی، ویژگیهای شخصیتی و رفتاری است که تفاوت بین عملکرد شاغلان موفق و برجسته هر شغل را با شاغلان دارای عملکرد متوسط یا ضعیف، مشخص میکند؛ ویژگیهایی که بیشتر به سطح هوش هیجانی افراد بازمیگردد.
ممکن است یک متخصص سئو، مهارت و دانش سئوی قابل قبولی داشته باشد؛ اما در برقراری ارتباط با کارفرما و اقناع او در حین کار با مشکل مواجه باشد. چنین متخصصی برای تقویت شایستگیهای ارتباطیاش نیاز به یک منتور (مرشد یا راهنمای رفتاری) دارد.
تفاوت صلاحیت و شایستگی از نگاهی دقیقتر
تفاوتها
| صلاحیت
| شایستگی
|
تمرکز
| شغل و وظیفه
| شخص
|
موضوع
| وظایف مرتبط با شغل روابط با درخواستهای حقوق
| خصوصیات افراد اثربخشی روابط متقابل
|
نشانههای عملکرد
| خروجیهای شغلی پاسخهای روزانه صحت دادههای ورودی
| داشتن اطلاعات مشترک با دیگران برای جلب حمایت
|
سطح پیچیدگی
| زمینه رفتار توسعه روابط با همکاران توسعه روابط با مشتری کلیدی
| پیچیدگی خروجی یا وظیفه فرایندهای اطلاعاتی اعضای جدید مدیریت پیچیدگی پرداخت از طریق ثبت مالیات
|
کاربرد
| توسعه استانداردها شرح شغل تحلیل نیازهای آموزشی مدیریت پیشرفت آموزش
| توسعه مناسب معیار ارزیابی مشخصات شخصی مدیریت عملکرد مدیریت ارزیابی توسعه
|
کسب صلاحیت و شایستگی با کمک مربی و منتور در دیجی تلنت
کسی که مهارتهای سخت متخصص را ارزیابی و او را در مسیر حرفهایاش کمک میکند، مربی (Coach) نام دارد. مربی فردی است که خود در آنچه یاد میدهد مهارت و تجربه دارد و کارکشته است.
اگر متخصصی نیاز به هدایت در مسیر کسب شایستگیهای شغلی داشته باشد، میتواند از یک منتور (راهنمای رفتاری یا مرشد) کمک بگیرد. فرق منتور با مربی در این است که منتور، الزاما خود واجد صلاحیتی نیست که آموزش میدهد؛ اما میتواند جوینده شایستگی (Mentee) را راهنمایی و هدایت کند.
در دیجیتلنت، برای مربیگری و منتورینگ استعدادها و کارشناسان دیجیتال مارکتینگ، برنامههای کاربردی ارزیابی صلاحیت و طراحی برنامه توسعه فردی را پیشبینی کردهایم.
ارزیابی شایستگی چطور انجام میشود؟
ارزیابی شایستگیها در کانونهای ارزیابی و توسط چندین ارزیاب خبره طی جلسات ارزیابی انجام میشود. مهارتهای نرم شما گاهی طی بازیهای رومیزی و زیر نگاه تیزبین ارزیابها ارزیابی میشود. در دیجی تلنت، برای ارزیابی شایستگیها از مجموعههای دیگر کمک خواهیم گرفت و این مهم را برای افزایش کیفیت استخدام نیروی انسانی بهزودی انجام خواهیم داد.
هماکنون برای درخواست ارزیابی نیروهای سازمان خود و همچنین، ارزیابی صاحبان رزومههایی که مورد پسند شماست میتوانید از طریق دکمه زیر اقدام کنید.