این مقاله، با معرفی دیجیتال مارکتینگ آغاز شده و تعریفی از هاب اسپات را برای معرفی دیجیتال مارکتینگ ارائه داده است. سپس، به رشتههایی که در دانشگاه میتواند عامل ورود به این حوزه باشد پرداختیم. پس از آن، دورههای آموزشگاهی در حوزه مدیریت معرفی شد و در نهایت، به معرفی رشتههای مرتبط با دیجیتال مارکتینگ پرداخته شده که شاید افراد توجه خاصی به آنها نداشته باشند.
با تحصیل در چه رشتهای، دیجیتال مارکتر شویم؟
دیجیتال مارکتینگ چیست؟
اولین گام برای موفقیت، انتخاب درست است. در دو دهه گذشته، با پررنگ شدن حضور تکنولوژی در زندگی مردم و ورود ابزارهای مختلف دیجیتال به بازار، مجموعه مشاغلی در حوزه دیجیتال مارکتینگ پدید آمد. این مشاغل، در ابتدا به عنوان زیرمجموعه بازاریابی شناخته میشدند؛ اما طی گذشت زمان و قدرت گرفتن آنها، به عنوان شغلی مجزا با زیرشاخههای بسیار تبدیل شدند.
به احتمال زیاد در ذهن شما هم تعریفی برای دیجیتال مارکتینگ وجود دارد و شاید اطلاعات مناسبی درباره این شغل داشته باشید. اما براساس تعریف ارائهشده در هاب اسپات، بازاریابی دیجیتال متشکل از همه ابزارها و فعالیتهایی است که برای بازاریابی محصولات و خدمات در بستر دیجیتال (وب، اینترنت، موبایل و...) مورد استفاده قرار میگیرند.
از بزرگترین چالشهای ورود به شغل دیجیتال مارکتینگ میتوان؛ به نبود شناخت کافی درباره مشاغل این حوزه و نداشتن آگاهی از چگونگی تحصیل در این رشته اشاره کرد. در این مقاله، میخواهیم به بررسی رشتههای تحصیلی مرتبط با دیجیتال مارکتینگ بپردازیم.
بهتر است پیش از هر چیزی مشکل نبود شناخت درباره مشاغل این حوزه را برطرف کنید. برای آشنایی با مشاغل این حوزه کار سختی ندارید. فقط کافی است به مطالعه بانک مشاغل دیجی تلنت بپردازید.
رشتههای دانشگاهی مرتبط با بازاریابی دیجیتال
بر اساس مطالعات و جستجوی صورتگرفته، برای آغاز راه، رشتهای مرتبط با حوزه دیجیتال مارکتینگ در دانشگاههای ایران و جهان وجود ندارد. البته، ما هم چنین عنوانی را در میان رشتهها دیدهایم؛ اما این عناوین گرایشهایی هستند که از دیگر رشتهها انشعاب گرفتهاند و در ایران هم با نامهای بازاریابی دیجیتال، بازاریابی اینترنتی یا بازاریابی آنلاین شناخته میشوند.
اگر دقت داشته باشید، تمام موارد بالا از گرایشهای دوره ارشد مجموعه مدیریت به شمار میروند؛ اما رشتههای دیگری هم در دانشگاه هستند که ارتباط مستقیمی با دنیای دیجیتال مارکتینگ برقرار میکنند.
ورود به بازاریابی دیجیتال از طریق دانشگاه
مدیریت و بازاریابی
دانشهای مدیریت و بازاریابی از مهمترین دانستههایی هستند که در تمام مشاغل این حوزه باید وجود داشته باشند. بدونشک از ابتداییترین عنوانهای شغلی تا مدیران ارشد باید علوم مدیریت و بازاریابی را بدانند تا با استفاده از ابزار و تکنیکهای دیجیتالی ترکیبی عالی برای موفقیت خود و کسب و کارها فراهم کنند.
پس، اگر بخواهیم به اولین رشتهها اشاره کنیم، میتوانیم از مدیریت و بازاریابی شروع کنیم. بازاریابی، مدیریت کسبوکار و بازرگانی رشتههای تحصیلیای هستند که دانش مناسبی را برای فارغالتحصیلان خود فراهم میکنند. چنین دانشی باید با دانش دیجیتالی ترکیب شود و نتیجه نهایی پدید بیاید.
برنامهنویسی
توسعهدهندگان وب و اپلیکیشنها، گروه بزرگی از مشاغل را در این حوزه تشکیل میدهند؛ اما این افراد با چه رشته و گرایشی پا به دنیای بازاریابی دیجیتال گذاشتهاند. رشته مرتبط با برنامهنویسی که با نام مهندسی نرمافزار آن را میشناسیم، راه ورود را برای این افراد فراهم میکند.
در کنار این رشته، ما کارشناسی علوم کامپیوتر، مهندسی فناوری اطلاعات را هم میبینیم که در حوزههای مختلف فضای دیجیتال فعالیت بالایی دارند. این گروه از افراد هم میتوانند مسیر کوتاهتری را برای حضور در مشاغل این حوزه طی کنند.
مهندسی صنایع
رشته مهندسی صنایع هم به مقدار زیادی میتواند در این فضا حضور پیدا کند. آموزشهایی بر پایه یادگیری فرایندها، دروس مشترک مدیریت و دانش نسبی درباره بازاریابی که باعث مولتیتسک شدن این افراد میشود، میتواند موجب ورود راحتتر آنها در دیجیتال مارکتینگ شود. البته، این گروه هم باید به دانش دیجیتال و ابزارهای کاربردی آن تسلط پیدا کنند.
روابط عمومی
شاید هنوز نقش اساسی روابط عمومی در دنیای دیجیتال برای همگان روشن نشده باشد. روابط عمومی در طول تاریخ کسب و کارها تاثیرات مثبت بسیاری را پدید آورده. اما اینجا صحبت از روابط عمومی دیجیتال است که یکی از پایههای موفقیت به شمار میرود.
افرادی با تحصیلات و دانش روابط عمومی، فقط نیاز به آموزش دیدن و یادگرفتن مهارتهای دیجیتال دارند تا بتوانند خود را با عنوان دیجیتال مارکتر با تخصص روابط عمومی معرفی کنند.
دورهها و علومی که شما را به دیجیتال مارکتر شدن نزدیک میکند
پیش از هر چیزی دقت داشته باشید که ما از دورههای آموزشی و تخصصی برای یادگیری ابزارها یا تکنیکها صحبت نمیکنیم. منظور ما از دورهها، طی کردن آموزشهایی است که اصول مدیریت و بازاریابی پیشرفته را با نگاه ویژه به این حوزه آموزش دهند.
مهمترین مواردی که میتوانیم به آن اشاره کنیم، دورههای MBA و DBA است. این دورهها که در زبان فارسی به ترتیب با نامهای «دوره پیشرفته مدیریت کسب و کار» و «دکترای مدیریت حرفه ای کسب و کار» شناخته میشوند، از گزینههای مهم و تخصصی برای حضور در دنیای دیجیتال مارکتینگ به حساب میآیند.
البته باید توجه داشته باشید که گذراندن چنین دورههایی و دریافت مدرک آنها بهتنهایی دلیلی بر موفقیت شما در دنیای دیجیتال نیست. داشتن چنین دانشی در کنار داشتن مهارتهای دیجیتالی میتواند شما را به سمت هدفتان راهنمایی کند.
در دنیای پرسرعت امروز، هرروزه تغییرات بسیاری را در مشاغل و مهارتهای لازم آنها میبینیم. برای آنکه از این حرکت سریع عقب نمانید، باید توجه ویژهای به مهارتهای ضروری شغل خود داشته باشید. مهارتهایی که در کنار تحصیلات و دانش از شما یک دیجیتال مارکتر میسازد.
رشتههایی که حضورشان در دیجیتال مارکتینگ ضروری است
میدانیم که دیجیتال مارکتینگ یک شغل نیست؛ بلکه عنوان مجموعه بزرگی از مشاغل است که تخصصهای بسیاری را شامل میشود. تنوع شغلی در این مجموعه به حدی زیاد است که گاهی حضور افرادی با تحصیلات کاملا نامرتبط از نظر شما، باعث تعجبتان میشود.
امروزه، دیجیتال مارکتینگ در تمام مشاغل نفوذ کرده است. با حرکت رو به جلوی کسب و کارها، شاهد حضور هرچه بیشتر آنها در دنیای دیجیتال خواهیم بود. این اتفاق، باعث ورود تمام رشتهها به این حوزه میشوند. پس، باید انتظار مشاهده تمام رشتهها را در حوزه دیجیتال مارکتینگ داشته باشیم.
برای آشنایی دقیق با مهارتها و دانشهای مورد نیاز برای تصدی مشاغل دیجیتال مارکتینگ، میتوانید از شناسنامه مشاغل دیجی تلنت دیدن کنید. در این بخش، به معرفی تعدادی از رشتهها خواهیم پرداخت که بیشترشان به شکل اشتراکی در تعدادی از مشاغل میتوانند حضور داشته باشند.
روزنامهنگاری
شاید در نگاه اول، حضور چنین رشتهای در میان دیجیتال مارکترها، عجیب باشد. اما اگر بدانیم حوزه تولید محتوا از ارکان این بازاریابی است، نگاهمان عوض میشود. روزنامهنگاری میتواند به شکل مستقیم در شغلهایی مانند تولید محتوا، بازاریابی محتوایی، یوایکسرایتینگ و ... نقش داشته باشد. البته رشته خبرنگاری و روزنامهنگاری هم قابلیت حضور دارد و نباید از آن غافل شویم.
زبان انگلیسی
تسلط و آشنایی با زبان انگلیسی یا زبانهای خارجی دیگر از نیازهای تمام مشاغل به شمار میرود. این نیاز در مشاغل دیجیتال مارکتینگ بسیار پررنگتر دیده میشود. این رشته تحصیلی میتواند به شکل مستقیم در حوزه محتوا نقش بسزایی داشته باشد.
زبان و ادبیات فارسی
به احتمال زیاد اگر به دانشجویان این رشته بگویید که شما میتوانید دیجیتال مارکتر شوید، با بهت آنها روبرو خواهید شد. اما این حقیقتی است که نباید آن را فراموش کنیم. حوزه محتوا در بازاریابی دیجیتالی بسیار گسترده است. یکی از گرایشهای پرکار و همیشگی آن هم تولید محتوای متنی است.
این رشته قابلیت حضور در این جایگاه شغلی را دارد در حالی که دانش زبان فارسی برای تمام مشاغل لازم است. کپیرایترها، یوایکس رایترها، مدیران محتوا و... همگی به دانش زبان فارسی نیاز دارند.
گرافیک و فیلمسازی
تصور کنید رشتههای گرافیک یا فیلمسازی وجود نداشت. آنوقت دنیای وب، سوشال مدیا، اپلیکیشنها به چه شکلی بودند؟ متخصصان این رشتههای تحصیلی هم در دنیای محتوا و تولید محتوا حضور بالایی دارند. اما رد پای گرافیستها را میتوانیم در طراحی سایتها و اپلیکیشنها هم ببینیم.
امروزه دنیای دیجیتال مارکتینگ و حوزههای تخصصی آن، بسیار بیشتر از گذشته با مباحث گرافیکی و ویدئویی همسویی پیدا کردند. البته برای داشتن دانش دراین زمینهها مانند باقی موارد، استفاده از کلاسها و دورههای آزاد یا آموزش آکادمیک و دانشگاهی میتواند وجود داشته باشد.
شاید رشتههای بسیار دیگری هم باشند که نقشهای کوچک و بزرگی را در دیجیتال مارکتینگ بازی کنند؛ اما اینکه رشته تحصیلی شما در میان موارد ذکرشده نیست، مانع ورودتان به این حوزه نخواهد شد.